نقدی کردن یارانه ها؛ یکی از گره های اقتصاد ایران

می خواستم مطلب مفصلی در خصوص یارانه ها و یارانه های نقدی در اقتصاد بنویسم که یادم آمد همه آنچه باید گفته می شد در همایش اقتصاد یارانه در سال 1383 در یک همکاری بین وزارت بازرگانی، مجلس و دانشگاه امام صادق گفته شد. فایل کلیه مقالات را می توانید در اینجا ببینید.(ولی با این حال چیزهایی که گفتم کلی مفصل شد. ولی وقت خوبی برایش گذاشتم حتما تا آخر بخوانید)

این همایش یکی از بهترین همایش هایی بوده که در این چند سال در ایران به زعم من برگزار شده و ساپورت اینترنتی آن هم که مشخص است از بقیه همایش هایی که خیلی هنر کنند بتوانی برنامه اشان را در اینترنت پیدا کنی، بهتر و منظم تر است.

به هر حال خواندن مقالات(اسلایدهای مقالات) دکتر کمیجانی، دکتر عسگری آزاد، دکتر دانش جعفری (که اصلا فکر نمی کردم بینش به این خوبی داشته باشد) را خصوصا توصیه می کنم. (در مجموع در این همایش همه به غیر از یکی، دو نفر با نقدی شدن یارانه های مواد سوختی و بسیاری با نقدی شدن غالب یارانه ها موافقت داشته اند.)

من هم چند نکته را اضافه می کنم:

1- غالبا در مصاحبه ها و صحبت های اقتصاددانان در روزنامه ها این روزها می بینیم که به نوعی این طرح تخطئه می شود. (+.+) در صورتی که این دوستان یک عامل مهم را نادیده می گیرند، به این بهانه که تورم ایجاد می شود، به ضعفا فشار می آید، اصل 44 مهمتر است و از اینگونه حرفها.
این دوستان توجه نمی کنند که این وضع قابل ادامه یافتن نیست. پرداخت این حجم عظیم یارانه ها(با احتساب یارانه های پنهان حدود 80 الی 100 میلیارد دلار در سال) نه تنها قابل توجیه نیست بلکه قابل ادامه یافتن هم نیست. چرا که دیر یا زود، یا قیمت نفت کاهش می یابد و یا ذخایر نفتی کشور تمام می شود، و یا با این مصرف عجیب و غریب فرآورده های نفتی ، حجم درآمد نفت برابر حجم واردات فرآورده های نفتی خواهد شد. (چرا که نقدی کردن یارانه ها عملا سبب می شود تا اگر مقدار داده شده ثابت باشد، که در دراز مدت یارانه ها از اقتصاد حذف شوند و اگر هم افزایش یابد که به اقتصاد لطمه نمی زند و بازار را دچار اختشاش نمی کند)
بنابراین چاره ای نداریم جز اینکه این وضع را تغییر دهیم. ما در تعادلی قرار گرفته ایم که شاید بتوان گفت که از بدترین تعادلهای ممکن است. و شاید نقدی کردن بهترین نباشد، اما از وضعیت کنونی مسلما بهتر است.(چرایی اش را در ادامه مختصر خواهم گفت) پس انتقادات برخی بر این طرح که فلان می شود و بهمان می شود صرفا با توجه به وضعیت کنونی باید سنجیده شود. باید گفت: مگر در وضعیت کنونی خیلی ها و همچنین اقتصاد کشور فلان و بهمان نمی شود که این وضعیت جدید را بد می دانید؟ شاخص مقایسه ای تان کدام است؟)

2-پس مشخص شد که چاره ای جز تغییر وضع موجود نداریم. حالا چگونه می توان این وضع را تغییر داد؟ سناریو های ممکن کدام ها هستند؟
این چند سناریو مطرح شده است(و بیش از اینها چیز دیگری وجود ندارد. قرار هم نیست معجزه ای بشود) :
*قطع کردن کل یارانه ها بدون هیچ پرداختی بصورت یکباره(که هیچ سیاستمداری این کار را نمی کند، پس ممکن نیست. کاری به خوب و بد این طرح ندارم)
*قطع کردن تدریجی یارانه ها بدون هیچ پرداختی( که تاقبل از نزول اجلال مجلس هفتم بخوبی این طرح طبق مطالعه بانک مرکزی با آثار تورمی پایین 2-3 درصد در سال در حال پیشرفت بود که مجلس هفتم با طرح تثبیت قیمت ها آن را متوقف کرد!! و دیگر در این شرایط و با توجه به اوضاع سیاسی مملکت که هر روز امکان دارد مجلس هفتمی در کار باشد، این طرح هم عملا می دانیم که ممکن نیست. به اضافه اینکه ما زمان زیادی را از دست داده ایم. و طبق یک مطالعه پیش بینی می شود که تا سال 1390 عملا درآمدهای نفتی با حجم یارانه های فرآورده های نفتی برابر شود. بنابراین ناگزیریم که هرچه سریعتر یارانه ها را کاهش دهیم.(تا دیرتر نشده است و حجم یارانه ها از حجم درآمدها فراتر نرفته است)
* قطع یارانه ها و پرداخت نقدی به دهک های پایین یا چیزهایی شبیه به این که خاصیت توزیع کننده بودن دولت را حفظ می کند(که اینهم ممکن نیست، چرا که اولا این دهک ها را نمی شناسیم، ثانیا سازو کار اجرایی اش را نمی توانیم داشته باشیم، ثالثا موجب ایجاد رانت خواری های دوباره و ایجاد سیتستم رانتیری می شود که شاید حتی از وضع موجود هم بدتر باشد)
* قطع یارانه ها و پرداخت نقدی به همه افراد بالای مثلا 20 سال( هم ممکن است هم از وضع کنونی به مراتب بهتر است )

3- اما مزایای نقدی کردن:
حامد مزایایی را برشمرده است(شامل افزایش رفاه ناشی از انتخاب مصرف کننده و دخالت نکردن دولت در رجحان های او، دادن حق مسلم مصرف کننده مبنی بر انتخاب آزاد، فراهم آوردن شرایط برای بهینه یابی صحیح سرمایه گذاران و بهین شدن اثرات تخصیصی در اقتصاد، کاهش مداخلات دولت در نظام قیمت ها و کار کردن صحیح قیمت ها و حفظ شدن خاصیت علامت دهی و اکتشافی قیمت ها در بازار که خود اثرات مطلوب فراوان دیگری دارد) من هم مزایای زیر را به آن اضافه می کنم:
*کاهش قاچاق کالاهای یارانه ای که بعلت تفاوت قیمتی بوجود می آید.
*کاهش هزینه های دولت(بعلت کاهش هزینه های نظارتی و اجرایی در مورد یارانه های غیرمستقیم که در یارانه های مستقیم وجود ندارد.)
*افزایش قدرت بخش خصوصی بعلت کنار رفتن دولت از تولید این اقلام
*افزایش سرمایه گذاری در کالاهای خارج شده از مشمول یارانه(بعنوان مثال می توانید به افزایش سرمایه گذاری در اقلامی که قبلا تحت نظام یارانه ای بوده اند همانند لاستیک، سیمان، ماشین لباس شویی و … و در سالهایی آزاد شده اند مراجعه کنید. این نمودار را ببینید)
*کاهش مصرف کالاهای مشمول یارانه به سطح تعادلی آنها( منظورم از سطح تعادلی، سطح تعادلی حقیقی اقتصاد به معنی سطح تعادلی است که در آن رحجان های واقعی مصرف کنندگان و هزینه های واقعی تولیدکنندگان در اقتصاد، تقاضا و عرضه را شکل می دهد و در جایی تلاقی می دهد)
*اثرات زیست محیطی(شامل کم شدن ضایعات کالای مختلف و همچنین در این مورد خاص، کاهش آلودگی های ناشی از مصرف بیش از حد فرآورده های نفتی که 5 برابر میانگین سرانه جهانی است)
*افزایش کیفت کالاهای خارج شده از سبد حمایتی
*واقعی کردن روند شکل گیری تکنولوژی مبنی بر قیمت های واقعی و نه مصنوعی عوامل تولید که سبب استفاده از تکنولوژی های جدید و به روز خواهد شد و نه تکنولوژی های پیش پا افتاده انرژی بر 70 سال پیش
*توزیععادلانه تر یارانه ها( چرا که هم اکنون طبق آمار، 20 درصد ثروتمند، بیش از 50 درصد یارنه های سوختی را مصرف می کنند که مشخص است که عادلانه نیست. ولی با توزیع نقدی یارانه ها(در این مورد بخش سوخت)، از آنجایی که جمعیت 10 درصد فقیرترین، 20 برابر 10 درصد غنی ترین است، بنابراین این دهک، بیش از 20 برابر دهک ثروتمندترین از یارانه برخوردار می شوند که عادلانه تر است.)

4-حامد سوال پرسیده است که اثرات تورمی این طرح چقدر است؟
در این خصوص چند نکته حایز اهمیت است:
الف) تحقیق سال 82 بانک مرکزی که در آن از دو مدل تعادل عمومی استفاده شد، نشان مي دهد، اگر قیمت فرآ ورده هاي نفتي به قيمت جهاني برسد، در مدل
CGE تورم در صورت رسیدن قیمت کل فرآورده های نفتی به قیمتهای جهانی برابر 30% و در مدل IO برابر 34% بدست می آید. بنابراین این طرح حداکثر 34 درصد تورم ایجاد می کند.
ب) از سوی دیگر فراموش نکنیم که در این طرح صرفا پول دست به دست می شود، و تورم ریشه دار مبتنی بر ایجاد پول جدید عملا نخواهیم داشت یا اینگونه تورم بسیار اندک خواهد بود. چرا که مثلا کسی که می خواهد به ماشینش بنزین بزند به جای 100 تومان حالا باید 600 تومان بدهد، و این 500 تومان مابه التفاوت طبق این طرح توزیع می شود بین افراد دیگر و خود این فرد. بنابراین صرفا پول از این بنده خدایی که بنزین مصرف می کند گرفته می شود و دست دیگری داده می شود. و صرفا صادرات مثلا مازاد بنزین تولیدی در داخل(که بدلیل کاهش مصرف مازاد خواهیم داشت) سبب ایجاد پول جدید در داخل می شود.(باید دیده شود که مصرف چقدر کاهش یافته و تا چه حد امکان صادرات وجود خواهد داشت)
ج) اثرات مستقیم افزایش قیمت کالاهایی که مستقیما قیمت اشان آزاد می شود، با اجرای طرح پرداخت نقدی کاملا پوشیده شده و حتی پرداخت نقدی بغیر از برای دهک دهم(ثروتمندترین ها) بیش از مقدار جبران نیز خواهد بود.(به این مقاله رجوع کنید)

5- مقدار و حجم یارانه ها مسئله بعدی است که اقوال متفاوت از آن به گوش می رسد ولی با یک حساب سرانگشتی ، حجم یارانه بنزین در وضعیت سال 84 با توجه به مصرف حدود 25000 میلیون لیتر بنزین در سال 84 (+) و قیمت امروز بنزین در فوب خلیج فارس یعنی حدود لیتری 700 تومان(بر اساس قول یکی از دوستان معتبر) و با یک جمع و تقسیم ساده و با توجه به جمعیت 43 میلیونی واجد رای در ایران، ماهانه به هر فرد بالای 18 سال، حدود 30 هزار تومان (فقط واقعی شدن قیمت بنزین) تعلق می گیرد. حال شما در نظر بگیرید در خصوص گازوئیل، نفت کوره، نفت سفید، گاز مایع، برق، و سایر انرژی هایی که قرار است قیمت آن ها واقعی شود). طبق تحلیل های دم دستی موجود، به هر ایرانی بالای 18 سال تقریبا 50 هزار تومان می رسد( که بنظر من رقم واقعی چیزی حدود 75 هزار تومان الی 95هزار تومان است).
به هر حال با احتمال همین 50 هزار تومان می توان یک کار جالب کرد:
می توان گفت که این 30 درصد افزایش تورمی که در اثر اجرای این طرح بوجود می آید. برای چه سطح درآمدی خوب و برای چه سطح های درآمدی مطلوب نیست.
ببینید اگر فرض کنیم که خانواده ای 500 هزار در ماه مخارج دارد، با 4 عضو ، سه عضو بالای 18 سال هستند. بنابراین در ماه به درآمد این خانوار 150 هزار تومان افزوده می شود(در بدبینانه ترین حالت، در حالت های دیگر بین 200 تا 300 هزار تومان افزایش پدید می آید) در حالی که تورم 30 درصدی نیز هزینه های این خانواده را 150 هزار تومان افزایش داده است. پس خانواده هایی با 500 هزار تومان مخارج در ماه که 3 عضو بیشتر از 18 سال دارند، در نقطه سربسر هستند(این با این فرض است که این خانواده از افزایش تورم هیچ درآمدی نداشته باشد و درآمدش ثابت باشد. که عملا فرض واقعی نیست و از این طرف می توان گفت که این خانواده سود هم می برد.)
همچنین توجه شود که این خانواده از باز شدن امکان انتخابش که حال خود رجحان هایش را انتخاب می کند و نه دولت، منتفع می شود و عملا سود برده است.
پس خانوارهای با مخارج بیش از 500 هزار تومان در ماه (که البته 3 نفر واجد شرایط داشته باشند نه کمتر و بیشتر) در این طرح عملا ضرر می کنند و خانوارهایی با کمتر از 500 هزار تومان در ماه از این طرح سود می برند.

اما نباید فراموش کرد که همه در نهایت از این طرح در بلندمدت سود می برند چرا به دلایلی که گفتم، این طرح سبب رشد و شکوفایی اقتصادی می شود. و می دانیم که همه از رشد بلندمدت و از ثروتمند شدن بیشتر اجتماع سود می برند.

بسیار به طول کشید، ولی فکر می کنم مطلب تقریبا همه جانبه ای شد. در خصوص ابعاد مختلفش اگر وارد بحث شوید، خوب است.

مرتبط:

مانیفست توزیع مستقیم درآمد نفت میان مردم

این نوشته در Economics, iran, محمدصادق الحسینی, نفت, یارانه, کاتالاکسی, اقتصاد, اقتصادی, بنزین, تورم, توسعه نایافتگی ارسال شده و با , برچسب‌گذاری شده. این نوشته را نشانه‌گذاری کنید.

13 پاسخ برای نقدی کردن یارانه ها؛ یکی از گره های اقتصاد ایران

  1. ناصر :گفت

    نوشتتون در مورد آثار تورمي نقدي كردن يارانه ها خيلي جامع و كامل بود من هم بايد بگم بدليل اينكه تورم ايجاد شده نه بخاطر افزايش تقاضاست و فقط نوعي توهم تورمي هستش (اگه انتظارات تورمي نگيم ) پس در بلند مدت از بين ميره
    اگه افتخار بديد مارو هم پيوند كنيد خوشحال ميشم
    http://www.negaheazad.blogfa.com

  2. سمیه :گفت

    آقای عزیز نمی دانم چرا شما این قدر اصرار داری مطالب ساده را پیچیده کنی، توجه کن:
    1- کل یارانه هایی که دولت برای کالاهای اساسی (به غیر از سوخت و انرژی) از قبیل یارانه نان، روعن، دارو، شیر و….. می پردازد کمتر از 4000 میلیارد تومان می باشد که با توجه به اینکه بخشی از آن هم بصورت ارزی مصرف می شود و قابل تقسیم نیست، اگر فرض کنیم 3000 میلیارد تومان را بین 50 میلیون جمعیت بالای 18 سال تقسیم کنیم به هر نفر ماهانه 5 هزار تومان می رسد که قبول داری اصلا به زحمت تقسیم آن و حواشی و پیامدهای مربوطه نمی ارزد.
    2- با فرض ایتکه پس از سهمیه بندی بنزین تولید داخل کشور برای مصرف داخلی کافی باشد. باید توجه کنی در واقع هیچ گونه پولی بعنوان یارانه سوخت برای تقسیم موجود نیست.
    چراکه این یارانه در واقع همان 1/5 میلیون بشکه نفتی است که بصورت رایگان در اختیار مصرف داخلی قزاز می گیرد و در واقع کل هزینه پالایش و توزیع بنزین کمتر از 100 تومانی است که در حال حاضر از ملت دریافت می گردد.
    3- حتی اگر ایده جنابعالی این باشد که دولت بنزین را به مبلغ 500 تومان بفروشد و 400 تومان اضافه را بین ملت تخس نماید….. باید توجه کنی که چون مصرف خود دولت از انرژی و سوخت حدود یک پنجم کل مصرف داخلی است، باز در این حالت پول دریافت شده از بابت فروش 500 تومانی بتزین باید صرف خرید بنزین مورد نیاز دولت شود و باز پولی برای تقسیم باقی نمی ماند.
    بنابراین باید در درجه اول دندان طمع را نسبت به اینکه از حذف یارانه چیزی گیر من و شما می آید کشید و بعد به گونه ای دیگر به مساله نگاه کرد شاید راه حل هایی پیدا شود که البته در این مقال فرصت بحث آن نیست.
    ————————
    صادق:
    1-کل یارانه هایی که دولت برای کالاهای اساسی می پردازد در بودجه سال 84 برابر 4200 میلیارد تومان بوده که مثلا با رشد 10 درصدی در امسال برابر حدود 5000 میلیارد تومان است. ولی نکته این است که در این پست من به هیچ وجه صحبتی در مورد یارانه کالاهای اساسی نداشتم و بحث فقط بر روی یارانه سوخت و انرژی بود.
    2- ببینید؛ بحث این نیست که دولت یارانه ها را حذف کند، بلکه بحث اینست که یارانه ها را نقدی کند. بنابراین بازهم دولت به پالایشگاه ها همانند قبل نفت را رایگان می دهد(بحث ما اصلا طرف عرضه نیست، صرفا به طرف تقاضا توجه داریم در این مدل. پس این بند شما، هرچند درست است اما ارتباطی با بحث نقدی کردن یارانه ها پیدا نمی کند)
    3- اولا که همانطور که در متن توضیح داده ام؛ بنزین از 600 کمتر نمی تواند فروخته شود(اگر بخواهیم به قیمت جهانی بفروشیم). اما نکته شما درخور توجه است(مصرف دولت از بنزین را می گویم). ولی در این صورت هم صرفا یک پنجم از کل پول قابل تقسیم کم می شود(فرض کنیم که دولت به ازای هر 500 تومان که به ازای هر لیتر بدستش می رسد و می تواند آن را تقسیم کند، 100 تومانش را یارانه بگیرد که در این صورت، عملا هزینه بنزین دستگاه ها تامین خواهد شد.{یک محاسبه ساده ریاضی دارد که خب مشخص است} یا در حالت دیگر، اتفاقا این امر سبب می شود تا دولت مجبور به پایین آوردن مصرف خود شود(چرا که می دانیم ه به لحاظ ترمینولوژی اقتصاد، مصرف دولت بیش از حد بهینه است) ولی عرض کردم که در بدترین شرایط که دولت این مصرف را بخواهد از یارانه قابل تقسیم کسر کند، باز هم مشکل جدی برای این طرح پیش نمی آورد.
    نکته آخر: خانم محترم؛ (حداقل من) دندان طمع نسبت به این پول ندارم که برای 50 یا 100 هزار تومان در ماه بخواهم چانه بزنم!(در حالی که هزینه های من نوعی بیش از این مقدار افزایش خواهد یافت) بلکه تمام بحث اینست که نقدی کردن یارانه به لحاظ ترمینولوژی اقتصاد، کاملا از وضعیت فعلی بهتر است. و کاملا قابل توجیه است. اگر قرار است بحث کنیم، می توانیم همانطور که در گزاره های پیشین بدون پرداختن به انگیزه ها و شخصیت دیگری نکاتی را مطرح کرده بودید، به بحث ادامه دهیم. چون از انگیزه شناسی من چیزی بدست نمی آید!
    همچینین اگر گزاره جایگزینی دارید؛ بگویید یا در وبلاگ خود منعکس کنید، تا بر سر آن و اینکه چقدر بهین و مطلوب است به بحث بنشینیم. بسمه الله

  3. سمیه :گفت

    1- از اینکه موجب رنجش جنایعالی شده ام عذر خواهی می نمایم.
    2- از اینکه باعث شدم جنابعالی از این فکر بیرون بیایید که با یک طرح ابتکاری می توان ماهی 500 هزار تومان به هر ایرانی پول توجیبی داد خوشحالم.(خداییش چطور خودت اینو باور کردی!!!)
    3- عطف به بند سوم جوابیه بالا با فرض در نظز گزفتن قیمت 450 الی 500 تومانی برای هر لیتر بنزین (توجه کن قیمت 600 تومانی امروز مربوط به نفت 100 دلاری است که پایدار نمی ماند) و همچنیم مصرف دولت محنرم اگر بخواهیم مازاد فروش بنزین را بین مردم پخش کنیم، به هر نفر ماهانه کمتر از 10 هزار تومان می رسد که بخش اعظمی از آن بایستی دو باره صرف خرید بنزین 500 تومانی شود. (حساب کتاب ساده ای دارد که مجال ان نیست)
    4- در هر صورت اگر شما اصرار داری که این ماهانه اندک به اثرات تورمی و حاشیه های بوروکراتیک و اجرایی آن می چربد و برای اینکه بنده را به مخالف خوانی متهم ننمایی! یک طرح جایگزین ساده ارایه می دهم که همان کارکرد طرح پیچیده جنابعالی را داراست و در عین حال بسیار ساده و سهل و الوصول است.

    توجه کن:
    شما می گویی بنزین را 500 تومان بفروشیم و 100 تومان آنرا هزینه پالایش و پخش- 100 تومان دیگر را مالیات دولت برداریم و صرف خرید بنزین دولتی بکنیم و 300 تومان مابقی را بین ملت تخس نماییم.
    حال برخی که مصرف متعادلی دارند کا این 300 تومان را خرج مصزف خود می کنند.
    مصرف کنندگان طبقه بالا مجبورند یک چیزی هم از جیب بگزارند تا خرج بنزینشان در بیاید
    ولی طبقه کم مصرف می توانند با صرف جویی بخشی از این پول را به دردهای دیگر زندگیشان بزنند.

    اما طرح جایگزین من که معادل همین طرح است:
    کافیست بانک ملت اعلام کند بنزین مازاد در کارت مردم را به قیمت لینری 400 تومان می خرد و از سوی دیگر وزارت نفت این بنزین مازاد را به قیمت 500 تومان به مصرف کنندگان طبقه پز مصرف بفروشد و 400 تومان اضافی را به بانک ملت بازگرداند…….. به همین سادگی………..به همین خوشمزگی

    البته من این طرح را صرفا بعنوان معادل طرح شما عنوان کردن وگرنه در باب هدفمند سازی یارانه ها نظرات متفاونی دارم که بیان آن در اینجا ابتر و ناقص خواهد ماند.
    ————————————–
    صادق:
    1- شما را نمی دانم؛ من از این بحث و جدل ها رنجیده نمی شوم. بنابراین نگران آن قسمت نباشید.

    2- مرسی از اینکه من را ارشاد نمودی! که نمی توان به هر ایرانی 500 هزار تومان در ماه داد!! شما گویا خوب متن را نمی خوانی(خواستم در کامنت قبلی هم بگویم اما گفتم شاید من اشتباه می کنم، اما با این حرف دیگر مشخص است که شما حتی خانوار ایرانی و فرد ایرانی، و همچنین توضیحاتی که در این باره را داده ام مطالعه نکرده اید… به هرحال اگر درست مطالعه بفرمایید، بهتر می توانیم بحث کنیم و نیازی هم به کنایه زدن های ناشی از خواندن سرسری نیست)

    3- قیمت بنزین را هم در متن و هم در کامنت عرض کردم که بیش از 600 تومان باید باشد چرا که الان فوب خلیج فارس حدود 700 تومان است.
    3-الف) اما اینکه این قیمت به علت بالا بودن قیمت نفت است درست می گویید. هیچ اشکالی ندارد اگر قیمت نفت پایین آمد می توانیم ما به ازای قیمت واقعی و قیمتی که برای توزیع نیاز است را مالیات روی بنزین بگیریم(بر اساس آمار یونیدو 80 درصد کشورهای عضو سازمان ملل، بر روی بنزین مالیات می گیرند. این مقدار در بلغارستان به حدود 2.5 برابر قیمت واقعی در ترکیه به کمتر از 2 برابر قیمت واقعی و همینطور در مورد سایر کشورها میرسد. پس این جای کار ایرادی ندارد.
    3-ب) مازاد فروش قیمت بنزین من در داخل متن هم که دقیق محاسبه کردم و اعداد را هم آورده ام. نمی دانم چرا دوباره بدون عدد، به این ارقام ایراد وارد می کنید!! اینهم برای تاکید دوباره:
    «»م یارانه بنزین در وضعیت سال 84 با توجه به مصرف حدود 25000 میلیون لیتر بنزین در سال 84 (+) و قیمت امروز بنزین در فوب خلیج فارس یعنی حدود لیتری 700 تومان(بر اساس قول یکی از دوستان معتبر) و با یک جمع و تقسیم ساده و با توجه به جمعیت 43 میلیونی واجد رای در ایران، ماهانه به هر فرد بالای 18 سال، حدود 30 هزار تومان (فقط واقعی شدن قیمت بنزین) تعلق می گیرد.»»

    4- خانم محترم این طرح شما اگر هم فرض کنیم درست باشد، کاملا به لحاظ منطق اقتصادی بی مبناست. چرا ما کالا را به قیمت خودش نفروشیم که مجبور باشیم این همه مشکلات بروکراتیک ناشی از خرید و فروش بنزین و از این جور چیزهایی که به علت علاقه اتان به بانک ملت محول کرده اید را تحمل کنیم؟؟!! یعنی چرا یک مدل انحصار در خرید را اجرا کنیم وقتی که خیلی ساده تر می توانیم برای هر ایرانی که شناسنامه اش عکس دار می شود ، یک حساب باز کرده و از 18 سالگی این پول را به حسابش بریزیم.
    همچنین نمی خواهید بگویید این طرح نبوغ آمیز حضرتعالی در مورد سایر کالا هم اجرایی است!!؟؟ یعنی بنزین و گازوئیل و برق (!!) و همه اینها که قرار است قیمت اشان طبیعی شود مقدارش را برای هر ایرانی در کارتی شارژ کنیم و به بانک ملت بگوییم که آنها را خرید و فروش کند!!
    نمی دانم ولی بنظرم می رسد که اگر متن را درست مطالعه کنید و همچنین اگر وقت داشتید مانیفست توزیع نفت در ساید بار کناری سایت را هم نگاهی بیندازید، بهتر و مشخص تر و نتیجه بخش تر بتوانیم صحبت کنیم.
    در هر حال از مشارکتتان متشکرم.

  4. سلام . مطلبی رو با توجه به شناختی که در زمینه یارانه انرزی دارم به زودی آماده و در وبلاگ خود قرار می دهم ولی پستی رو تحت عنوان جیره بندی ذاتی در مکانیسم قیمت در وبلاگ خود قرار داده ام که خوشحال می شم مطالعه و نظر خود رو بگین. ممنونم

  5. رامین :گفت

    با سلام
    صادق عزیز یک سوال برای من پیش آمده است اگر جواب دهید ممنون می شوم.
    فرض کنیم ما یارانه ها را در بخش انرژی نقدی کردیم. در این حالت ما بنزین را مثلا 600 تومان به مردم می فروشیم. این مبلغ صرف خرید این بنزین می شود. اما همه مردم که بنزین نمی خرند. پس مقدار زیادی از یارانه های نقدی در جیب مردم باقی می ماند. قبلا این یارانه ها از پول نفت تهیه می شد و با خرید بنزین این پول هم از کشور خارج می شد و بنزین دود می شد می رفت هوا و از شر بیماری هلندی خلاص می شدیم(البته با کمی تورم در نتیجه واردات بنزین). اما حالا این پول نفت از کشور خارج نمی شود و به صورت یارانه به جیب مردم می رود. مردم بنزین نمی خواهند و کالاهای دیگر را می خواهند و در نتیجه تقاضا افزایش پیدا می کند و تولید ما هنوز به آن حد نرسیده پس ما دچار تورم می شویم.
    در اینجا سازو کاری برای راحت شدن از شر پول نفت چیده نشده و همانطور هم که میدانید اگر این پول به درستی مدیریت نشود باعث ایجاد رکود تورمی در کشور می شود. پیشنهاد شما برای مدیریت این قسمت از قصه چیست؟
    با تشکر
    ————————————
    صادق: بيماري هلندي تابحال از طريق هيچ مكانيزمي درمان نشده است. اما اين راه حل حداقل مشكلات ناشي از مصيب منابع را خنثي مي كند. (واردات بنزين شايد اندكي بيماري هلندي را تخفيف دهد اما عملا مشكلات ديگر ي ايجاد مي كند،‌كه مي تواند از مكانيزم مخرب بيماري هلندي بدتر و خطرناك تر باشد.)

  6. رامین :گفت

    راستی همین الان فهمیدم توی یک دانشکده درس می خونیم. البته اسمم مستعاره نگرد دنبال صاحابش.

  7. rad :گفت

    با سلام مطالبتون وهمچنين بحثاتون جالبن.من روي موضوع اثرات تورمي آزادسازي قيمت حامل هاي انرژي باتاكيد بر تورم ورشد(عنوان پايان نامه)كار ميكنم.ممنون ميشم اگه منابعتون رو بهم معرفي كنيد

  8. حمید حیدرابادی :گفت

    سلام :
    اولا از طرح عمل شجاعانه نقدی کردن یارانه ها توسط جناب احمدی نژاد تشکر میکنم ، چراکه صدماتی که یارانه ها به کشور زده اند از صدها جنگ بیشتر بوده است .
    لازم میدانم به چند نکته از نکات مثبت حذف یارانه ها اشاره شود .
    رفع بیکاری ، رونق اقتصادی ، جلوگیری اسراف بی رویه نان و انرژی ،اصلاح شدن الگوهای مصرف ، جلوگیری از مهاجرت افغانیها به ایران برای اینکه سالانه نزدیک به 10 میلیارد دلار از این یارانه ها را این بیگانگان(3 میلیون افغانی ) مصرف میکنند ، جلوگیری از قاچاق سوخت ، آرد و…… ، جلوگیری از رشد تورم برای اینکه ما فقط در یک مرحله تورم را خواهیم داشت و بعد از آن (به قول قدیمی ها مرگ یکبار و شیون یکبار)
    در پایان درود برکسی که بتواند این ریشه بی عدالتی و ظلم ( دادن یارانه ها )را از جامعه ریشه کن کند .

  9. عليرضا :گفت

    دوستان اين خوشباوري شما كه به آمار دولتي استناد مي كنيد باعث خنده است من فقط ميدانم به فرض پرداخت يارانه به ضعفا اقويا آن را از جيب ايشان بيرون مي كشند و مدتي بعد هم يارانه قطع مي شود درود بر مدافعان ساده دل طرح

  10. حسام :گفت

    در تحلیل آوردید که به علت عدم خلق پول در اقتصاد تورم به آن معنا ایجاد نمی‌شود و فقط شاهد جابجایی محاسبات مالی خواهیم بود. من هم قبول دارم ماهیت طرح تورم‌زا نیست. اما اگر شما هم قبول دارید چرا بعد می‌گویید: «(این با این فرض است که این خانواده از افزایش تورم هیچ درآمدی نداشته باشد و درآمدش ثابت باشد. که عملا فرض واقعی نیست و از این طرف می توان گفت که این خانواده سود هم می برد.)»؟ قرار شد افزایش تورمی شاهد نباشیم که!

  11. به آقایان که مخالف طرح نقدی کردن یارانه ها بودند اکنون ببینند که چه بلای بزرگی به سر تولید کنندگان آمده که ضرر اصلی در آینده نزدیک متوجه قشر ضعیف خواهد شد و بعلت کاهش نقدی نگی و رکود ، اخراج کارگران را بدنبال خواهد داشت و این یعنی فقر بیشتر ، اعتیاد بیشتر ، بیکاری ، و هزاران مشکل دیگر .
    اگر این سرمایه ملی که صرف دادن یارانه ها میشود به چرخه تولید برمی گشت علاوه بر رفع بیکاری میتوانست با رونق دادن به بازار موجب افزایش سهام شرکتها و اشتغال زایی کمک کند.
    خدا به این آقایان که به اصطلاح اقتصادان هستند عقل بدهد و به مسائل یکجانبه نگاه نکنند ، اینان اگر میتوانستند مثل بازی شطرنج به مسائل نگاه کنند و همه عواقب راببینند اینگونه اظهار نظر نمی کردند .
    من خواهش می کنم اگر امکان دارد عواقب «رکود » و «تورم» را باهم مقایسه کنند و ببینید که رکود چه غول خطرناکی است .
    خداوندا این ظلم آشکار(دادن یارانه ها) تا کی
    حمید حیدرآبادی

  12. کسانی که طرفدار یارانه ها هستند ببینند که در آینده نزدیک چه بلایی بر سر کشور دارد میآید . در صورتیکه یارانه نان حذف شود این رقم به نصف کاهش خواهد یافت .
    شرح مصارف و خسارت وارده شده به کشور بخاطر وجود یارانه گندم به کشور در یک سال
    نهصد لیتر مصرف آب به ازای هر کیلو گندم
    سیزده میلیون تن میزان مصرف گندم در کشور
    شش صد تومان قیمت هر کیلو گندم
    یازده میلیارد و هفتصد متر مکعب آب برای تولید گندم
    سی تومان قیمت هر لیتر آب
    هفت هزارو هشتصد میلیارد تومان جمع هزینه گندم
    نه میلیارد و یکصدو هفتادو شش میلیون دلار آمریکا جمع هزینه گندم
    سیصدوپنجاه و یک میلیارد دلار آمریکا
    ما در آینده باید این میزان آب را برای مصرف شرب با قیمتی بالاتر وارد نماییم !
    بروید و زاینده رود را ببینید و 15 سال آینده که 70 درصد ایران شبیه به آن خواهد شد و در بیست سال آینده 80 درصد این کویر خواهد شد ببینید !
    آیا ارزش آن را دارد که ما به خاطر یارانه ها سالانه شش میلیون تن گندم را به سمت گاوداری ها و کشورهای همسایه ببریم و یا بصورت زباله بیرون بریزیم ! آیا این جنایت نیست !

  13. کسانی که طرفدار یارانه ها هستند ببینند که در آینده نزدیک چه بلایی بر سر کشور دارد بعلت یارانه گندم میاید . در صورتیکه یارانه نان حذف شود این رقم به نصف کاهش خواهد یافت .
    شرح مصارف و خسارت وارده شده به کشور بخاطر وجود یارانه گندم به کشور در یک سال
    نهصد لیتر مصرف آب به ازای هر کیلو گندم
    سیزده میلیون تن میزان مصرف گندم در کشور
    شش صد تومان قیمت هر کیلو گندم
    یازده میلیارد و هفتصد متر مکعب آب برای تولید گندم
    سی تومان قیمت هر لیتر آب
    هفت هزارو هشتصد میلیارد تومان جمع هزینه گندم
    نه میلیارد و یکصدو هفتادو شش میلیون دلار آمریکا جمع هزینه گندم
    سیصدوپنجاه و یک میلیارد دلار آمریکا قیمت آب مصرفی برای تولید گندم یارانه ای
    ما در آینده باید این میزان آب را برای مصرف شرب با قیمتی بالاتر وارد نماییم !
    بروید و زاینده رود را ببینید و 15 سال آینده که 70 درصد ایران شبیه به آن خواهد شد و در بیست سال آینده 80 درصد این کویر خواهد شد ببینید !
    آیا ارزش آن را دارد که ما به خاطر یارانه ها سالانه شش میلیون تن گندم را به سمت گاوداری ها و کشورهای همسایه ببریم و یا بصورت زباله بیرون بریزیم ! آیا این جنایت نیست !

بیان دیدگاه