امروز ارایه ای در دفتر مطالعات فرهنگی دانشگاه شریف داشتم، جلسه خوبی بود. حدود 2 ساعت و 30 دقیقه به طول انجامید و بحث های خوبی هم مطرح شد. خلاصه بحث را می توانید از اینجا ببینید. اما می خواهم سرِ مطلب نفرین منابع را در این مجال باز کنم و با اجازه از وبلاگ مصیبت منابع! چند خطی بنویسم:
حداقل 20 سال است که بحث نفرین منابع در دنیا مطرح شده و حجم عظیمی از تحقیقات پژوهشی و مقالات علمی روی این مطلب نوشته شده است. اما جالب است؛ هنوز که هنوز است رابطه نفت و رشد اقتصادی در مقالات فارسی، مثبت به دست می آید!! (البته جدیدا 2 مقاله علمی پژهشی خلاف عادت کرده و به پارادایم غالب دنیا پیوسته اند، اما پس از 20 سال!!).در حالی که انتظارات بسياري از اقتصاددانان توسعه متاخر، نظیر روستو، واتکینز و نرکس و سایرین در دهه های 40 و 50 و 60 اين بود که سرمايه طبيعي، يکي از پايه هاي مهم براي بنا کردن توسعه اقتصادي است، اما اما کشورهاي داراي منابع غني از جمله دارندگان نفت، منابع عظيم دريايي و نيز کشورهاي داراي زمين هاي حاصلخيز، با يک رشد اقتصادي کند در طي سه دهه اخير مواجه بوده اند. که نمونه بارز آن کشورهاي عضو اپک مي باشند. بطوري که طي 4 دهه گذشته، کشورهاي عضو اپک، تماماً، بطور متوسط نرخ هاي رشد منفي را تجربه کرده اند. و بطور كلي، GNP سرانه در اين کشورها، 1.3درصد در سال، بين سالهاي 1965تا 1998 كاهش داشته است. در حالي كه در همين مدت، GNP سرانه براي كشورهاي با رشد متوسط و پايين، بطور كلي، 2.2درصد رشد داشته است.موضوع وقتي جالب تر مي شود که بدانيم بطور مثال؛ ونزوئلا در ابتداي قرن 19 در ميان 10 کشور اول به لحاظ ثروت در جهان طبقه بندي مي شد. اما ذخيره نفت وسيع، موجب شد تا اين کشور، اکنون به سطح کشورهاي درحال توسعه تنزل نمايد!!(باورتان می شود؛ وقتی نفت نداشته جزو ثروتمندترین کشورها بوده است اما وقتی…!)مي توان شاهد آورد که در طي دو دهه اخير، کشورهايي همچون ببرهاي آسيا يعني کره، سنگاپور، تايوان و هنگ کنک که داراي رشدهاي خيره کننده و پايداري بوده اند همگي کشورهايي فقير به لحاظ منبع هستند. اما کشورهايي همچون ايران، ونزوئلا، عربستان، نيجريه و آنگولا که کشورهايي با منابع بسيار غني هستند؛ با رشدهايي ناپايدار و اندک از بازندگان اصلي جريان توسعه محسوب مي شوند.بعبارت دیگر ترمینولوژی نفرین منابع بیان می کند که رشد كشورهاي غني از لحاظ دارايي منابع طبيعي، در يك دوره طولاني مدت، نسبت به ديگر كشورها، كمتر است. و اين کشورها با يک شکاف توسعه اي در پشت سر کشورهاي فقير به لحاظ منابع طبيعي قرار مي گيرند.به اين پديده در اقتصاد توسعه؛»پارادوکس فراواني» (paradox of plenty) نیز گفته مي شود.این دیگه خیلی شاهکاره؛رشد GNP سرانه در سالهاي 1965 تا 1998 در ايران و ونزوئلا، بطور متوسط 1- درصد در سال، در ليبي 2- درصد، در عراق و كويت 3- درصد، در قطر 6- درصد بوده است. در پست های بعدی راجع به این بحث و اقتصاد ایران بیشتر خواهم نوشت.
کاتالاکسی 
جالبه که تو عالم اندیشه هم همین مصیبت منابع رو داریم. دین منبعی بوده که باعث شده به فکر شاخت و بازسازی عقلانی خود و جهان پیرامون و روابط مون با یکدیگر نیفتیم. دین باعث عدم شفافیت، رانت خواری، اقتدار حکومت مرکزی و تعطیلی اندیشه شده است.
این لینک رو هم ببینید بد نیست:
http://www.persianblog.ir/posts/?weblog=siavashbrn.persianblog.ir&postid=7164044
سلام دوست عزیز. ممنون که به وبلاگم سر زدی و ببخشید که دیر اومدم. خوشحام که با یه وبلاگ اقتصادی آشنا شدم. به چند نشونه و دلیل:
1) لینکای ولاگم رو نگاه کنی می فهمی
2) من دارم برای امسال اقتصاد می خونم. امیدوارم بتونم از کمکای تو هم استفاده کنم. می خوام برای خنده تو المپیاد اقتصاد شرکت کنم!
3) من برای فوق می خوام اقتصاد بدم. ایده آلم هم اقتصاد انرژِی تهرانه که با این معدل و درس خوندن غیر ممکنه بهش برسم.
4) رشته ام مهندسی نفته.
مطالبت سطحش برای من بالاست. من از مکتب اتریش و نئوکلاسیک ها و نهادگراها فقط تعریفای چند خطی بلدم. البته خجالت هم نمی کشم این رو بگم. می خونم تا بدونم. امیدوارم اگر آپ کردی به من حتما خبر بدی. به شدت و عمیقا مشتاقم. منتظر مطلب بعدی هستم.
salam . be ma ham sar bezanid
اتفاقاً تبلیغاتشو رو در و دیوار دیدم
ولی فرصت نبود
ضمن اینکه دفتر مطالعات به دلایلی بایکوته از طرف ما!
AGHA SHARMANDE NASHOD BIYAM.
BAZAM AGE BARNAMEYI BUD KHABARAM KON
———
صادق: حتما!
سلام حتماً به وبلاگ من سر بزن لطفاً
http://soboone.wordpress.com
سلام. جسارت کردم و لینکتان را بدون اجازه اضافه کردم.
سلام
شما یک مجموعه مشاهده را بیان میکنید ولی تحلیلی بر ان ارائه نمی دید . به نظر من باید از این مرحله .جلوتر بروید. و به خواننده کمک کنید این {مجموعه مشاهده } را ___ که به نام {مصیبت منابع } یا {نفرین منابع } یا {حسن قلی } یا هر نام دیگری میتوان نام گذاری کرد. ___ در ارتباط با سایر اطلاعات {تجربی و تئوریک } درک کند و به توضیحی از چگونگی این رابطه مشاهدهای شما دست یابد.
توضیح شما چیست؟
سلام به دوستان گرامی؛
از دیروز دسترسی ام به داشبورد وردپرس(ظاهرا به دلیل مشکلات وردپرس!!) غیرممکن شده و نتوانستم پاسخ بدهم. بنابراین در این کامنت به دوستان پاسخ خواهم داد.(اگر این کامنت را بفرستد!)
به حسن عزیز؛ باهات موافقم. اما یه تفاوتی وجود دارد و آن اینست که «خدا» و «دین» توسط همان عقل ابزار ساز، بوجود آمدند و موقعیت پیشینی ندارند اما منابع طبیعی اینطور نیستند!!
در ضمن مرسی از معرفی آدرس.
به نگاه از بالا(من): اقتصاد انرژی دانشگاه تهران تا رتبه حدود 120 فکر می کنم بتوانی روزانه قبول شوی. بنابراین اصلا سخت نیست. اما امکان خبردادن به روز شدن وبلاگ را ندارم. صرفا آنرا پینگ می کنم. مرسی بابت توجهت.
به خودم(خودش!) : چشم!
به کوهیار گرامی؛ …
به دوستم؛ فیاض: چشم حتما!
به صبحونه» چشم!
به محسن گرامی؛ خواهش میکنم. مرسی!
و اما به غریبه ی آشنا!!: خیلی عجله داری ها!! بقول یکی از دوستان اینجا کمی تا حدی وبلاگ است! ولی حرفت دقیق و درست است. در پست های آتی همانطور که وعده داده ام به تجزیه و تحلیل این داده های خام خواهم پرداخت. ولی فکر می کنم که همین داده ها در ابتدای کار می تواند ذهن دوستان را حساس نموده و نسبت به مسئله مشتاق نماید. ولی حتما توضیح خودم را در پست های بعدی مفصلا خواهم نوشت.
Yhanks you20cd017fcb27a00f500d5b23d0924077
Thanks boys9407f6c14b6179ae217d2fa6026bfbf3